TRAKTAT LIZBOŃSKI reformujący UE
[przyjęty 20 lutego 2008 r. przez Parlament Europejski]

Uzgodniony trzy lata temu w Radzie Unii Europejskiej i przyjęty przez Parlament UE Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy, nie uzyskał wymaganego zatwierdzenia przez wszystkich członków wspólnoty. Ratyfikowało go 18 państw, ale w 2005 r. w przeprowadzonych referendach Traktat ten odrzucili Francuzi i Holendrzy. Nowy Traktat reformujący wspólnotę, zwany lizbońskim, który po ratyfikacji przez wszystkie 27 państw członkowskich wszedł w życie 1 grudnia 2009 r., w swych głównych założeniach i idei zastępuje odrzucony Traktat konstytucyjny.

Przywódcy 27 państw tworzących Unię Europejską w czerwcu 2007 r. - pod koniec prezydencji niemieckiej - określili szczegóły mandatu negocjacyjnego dla Konferencji Międzyrządowej, której powierzono przygotowanie końcowej treści nowego Traktatu reformującego rozszerzoną wspólnotę. Przejmująca przewodnictwo Portugalia przedstawiła państwom Unii opracowany tekst traktatu podczas szczytu UE w Lizbonie w dniach 18-19 października 2007 r. Został on następnie podpisany 13 grudnia 2007 r. podczas uroczystości w lizbońskim Klasztorze Hieronimitów. W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej podpisy pod nowym Traktatem złożyli: premier Donald Tusk i minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski. Polskiej Delegacji przewodniczył prezydent RP Lech Kaczyński. Aby Traktat wszedł w życie wymagane są indywidualne ratyfikacje przez każdy z krajów członkowskich UE.

Zgoda Sejmu i Senatu na ratyfikację Traktatu Lizbońskiego
Po okresie kilkutygodniowych kontrowersji między koalicją a opozycją w parlamencie w sprawie formuły prawnej wyrażenia zgody na ratyfikację przez Rzeczypospolitą Polską podpisanego 13 grudnia 2007 r. w Lizbonie Traktatu reformującego Unię Europejską, oraz po porozumieniu się 30 marca 2008 r. w tej sprawie premiera Donalda Tuska i prezydenta Lecha Kaczyńskiego, Sejm na posiedzeniu zwołanym na dzień 1 kwietnia 2008 r. najpierw podjął uchwałę będącą wyrazem stanowiska merytorycznego, a następnie uchwalił ustawę formalnie dającą zgodę na ratyfikowanie Traktatu zawierającego dołączone protokoły przez Prezydenta RP. 2 kwietnia 2008 r. zgodę potwierdził Senat.

13 czerwca 2008 r. Irlandczycy w ogólnokrajowym referendum sprzeciwili się ratyfikacji Traktatu Lizbońskiego. Przy frekwencji 53,1% za odrzuceniem dokumentu było 53,4% głosujących, za przyjęciem 46,6%. Zgodnie z unijnym prawem Traktat Lizboński w dotychczas proponowanej postacji nie może już wejść w życie. Europejscy przywódcy nawołują, by mimo to kontynuować ratyfikację dokumentu w kolejnych krajach. Do czasu referendum w Irlandii Traktat przyjęło 18 państw-członków UE.

REGIOset, 2008.06.13

18-19 czerwca 2009 r. Rada Unii Europejskiej ogłosiła dokumenty mającej ułatwić przyjęcie Traktatu Lizbońskiego przez Irlandczyków. W ponownym referendum 2 października 2009 r. 67,1% głosująch Irlanczyków opowiedziało się za ratyfikacją Traktatu.

10 października 2009 r. Polska ratyfikowała Traktat Lizboński jako 26 z kolei kraj Unii Europejskiej. Stało się to wraz ze złożeniem podpisu pod dokumentem ratyfikującym przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. Proces rozpoczęty w kwietniu 2008 r. przyjęciem przez Sejm i Senat stosowanej ustawy dobiegł końca.

Trakta Lizboński ratyfikowali wszyscy. Po blisko dwóch latach od przedłożenia Traktatu Lizbońskiego do ratyfikacji przez państwa członkowskie Unii – proces który zapoczątkowały Węgry w grudniu 2007 r. zakończył się 3 listopada 2009 r. w Czechach. Traktat - jako ostatni z przywódców 27 krajów UE - podpisał prezydent Vaclav Klaus. Zrobił to dopiero po uzyskaniu zapewnienia całej Unii, że Czechy - podobnie jak Polska i Wielka Brytania - zostaną wyłączone spod postanowień Karty Praw Podstawowych, stanowiącej składnik Traktatu. Obawy Vaclava Klausa dotyczyły reinterpretacji dekretów prezydenta Edvarda Benesza z 1945 r., na podstawie których Niemców i Węgrów - jako winnych działalności przeciw państwu i społeczeństwu - pozbawiono obywatelstwa czechosłowackiego, wysiedlono i skonfiskowano ich majątek. Żądania tego strona czeska nie wysuwała w długim czasie przeznaczonym na negocjacje, po zakończeniu których 13 grudnia 2007 r. w imieniu Republiki Czeskiej Traktat podpisali ówczesny premier Mirek Topolánek i ówczesny minister spraw zagranicznych Karel Schwarzenberg. Jakakolwiek zmiana tekstu Traktatu wymagałaby ponownej jego ratyfikacji przez wszystkie 27 państw członkowskich UE, dlatego chcąc spełnić to żądanie sformułowano odrębny dokument nie naruszający zapisów traktatowych; podobnie jak to miało miejsce w przypadku żądań Irlandii przed powtórnym referendum w tym kraju.

REGIOset, 2009.11.03

Wybory Prezydenta i Ministra Spraw Zagranicznych UE
19 listopada 2009 r. przywódcy 27 krajów w drodze porozumienia (bez głosowania) wybrali na szczycie w Brukseli urzędującego belgijskiego chadeckiego premiera Hermana Van Rompuya (62) na pierwszego stałego przewodniczącego Rady Europejskiej (kadencja dwu i półroczna) - zwanego potocznie prezydentem UE oraz brytyjską członkinię Izby Lordów z Partii Pracy i obecnego komisarza UE ds. handlu Catherine Ashton (53) na pierwszego Wysokiego Przedstawiciela Unii Europejskiej ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa w randze wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej (kadencja pięcioletnia) - zwanej ministrem spraw zagranicznych Unii.

Dokonane wybory uważane są za dość ostrożne przystąpienie do testowania nowych instytucji unijnych wprowadzanych przez Traktat Lizboński. Zapowiedzi wskazywały na bardziej ofensywne wejście Unii w kompetentne zarządzanie tym wielkim projektem, daleko wykraczające poza - nawet sprawne - administrowanie. Wybrano mało znanych polityków, choć obojgu przypisywane są zdolności mediacyjne i negocjacyjne, co może być pożyteczne wobec istotnego problemu szerokiej Unii z wypracowywaniem wspólnego stanowiska w wielu ważnych sprawach.

Podczas tego szczytu dokonano także wyboru sekretarza generalnego Rady UE. Został nim francuski polityk Pierre de Boissieu (64) - był zastępcą Javiera Solany zajmującego dotychczas to stanowisko. Nowo wybrani politycy rozpoczną wypełnienie obowiązków 1 grudnia 2009 r.

REGIOset, 2009.11.19

Nowy Traktat reformujący (TR) różni się od Traktatu konstytucyjnego (TK), przede wszystkim tym, że wprowadza zmiany do obowiązujących traktatów unijnych (do Traktatu o Unii Europejskiej - TEU oraz Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską - TWE), a nie uchyla je, jak to - w odniesieniu do wszystkich dotychczasowych traktatów - czynił TK. Obecnie Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską z wprowadzonymi zmianami ma przyjąć nazwę: Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

Główne postanowienia Traktatu podpisanego w Lizbonie

1. System głosowania w Radzie
Projekt TR przewiduje w Protokole nr 10 o postanowieniach przejściowych, iż system głosowania podwójną większością będzie miał zastosowanie dopiero od 1 listopada 2014 r., a do tej daty utrzymany zostanie dotychczasowy system głosowania (określony w art. 205 ust. 2 obowiązującego TWE w brzmieniu ustalonym Traktatem Nicejskim). Po tej dacie, do 31 marca 2017 r., w przypadku, gdy decyzja będzie wymagała większości kwalifikowanej, członek Rady może zażądać, aby została ona podjęta zgodnie z zasadami obowiązującymi przed 2014 r. Wówczas zastosowany zostanie nicejski sposób obliczania głosów w Radzie.

2. Mechanizm z Joanniny
Integralną częścią TR jest protokół nr 9 bis zapewniający nienaruszalność i trwałość mechanizmu z Joanniny (w tym mieście greckim państwa członkowskie UE zawarły w 1994 r. porozumienie dotyczące szczególnego sposobu głosowania w Radzie Europejskie). Mechanizm - umieszczony w deklaracji nr 4 - został wzmocniony poprzez przyjęcie od 2017 r. nowych progów. Ma on też podstawę prawną w art. 9 c ust. 4 TUE oraz art. 205 ust. 2 TFUE. Mechanizm z Joanniny uzyskał charakter trwałego rozwiązania w procesie podejmowania decyzji większością kwalifikowaną głosów, co znaczy, że będzie działał także po I kwartale 2017 r. i - jak dotąd - nie przewiduje się żadnych ograniczeń czasowych w jego obowiązywaniu. Służy on dążeniu do wypracowywania decyzji z uwzględnieniem zasady konsensusu, mającej długą tradycję w UE. W myśl tych ustaleń do 31 października 2014 r. w Radzie UE obowiązywał system głosowania, przyjęty w tzw. Traktacie Nicejskim. Po tej dacie wprowadzony będzie nowy system głosowania podwójną większością (55% państw reprezentujących co najmniej 65% ludności Unii). Jednak do 31 marca 2017 r. każde państwo będzie mogło złożyć wniosek, aby decyzja podjęta została według zasad obowiązujących przed 1 listopada 2014 r., tzn. zgodnie z nicejskim systemem głosów ważonych.

Od 1 kwietnia 2017 r. całkowicie znika możliwość stosowania nicejskich zasad głosowania. Do powszechnego użycia wchodzi rozstrzyganie głosowań przywołaną wyżej podwójną większością. Zmianie (obniżeniu) ulegają natomiast progi stanowienia mniejszości blokującej: do 31 marca 2017 r. są to kraje reprezentujące co najmniej 75% ludności UE lub 75% liczby państw członkowskich, od 1 kwietnia 2017 r. - 55% ludności lub 55% liczby państw. Traktat mówi, że odwlekanie w ten sposób podjęcia decyzji nie może nadmiernie się przeciągać. Rada musi swoje obrady zakończyć w rozsądnym terminie i nie później niż przewiduje to prawo unijne. powtórzenia danego głosowania zgodnie z nicejskim systemem głosów ważonych.

3. Zasada pierwszeństwa prawa unijnego
Zapis o wyższości prawa unijnego nad krajowym znajdował się w odrzuconym TK. Nie przeniesiono tego przepisu do TR, natomiast dołączona została do niego - nieco zmodyfikowana w stosunku do polskiej propozycji - deklaracja w tej sprawie (nr 27): Konferencja przypomina, że zgodnie z ustalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE, Traktaty i prawo przyjęte przez Unię na podstawie Traktatów ma pierwszeństwo przed prawem państw członkowskich, na warunkach ustanowionych przez wspomniane orzecznictwo. Odwołanie się do już ustanowionego orzecznictwa oznacza potwierdzenie stanu rzeczy, a nie kreowanie owej sytuacji.

4. Kompetencje dzielone między Unię Europejską a państwa członkowskie
Polska, popierając wyraźne określenie obszaru kompetencji dzielonych Unii i państw członkowskich zgodziła się z projektem mandatu, postulującym przeniesienie odnośnych zapisów z tekstu TK. W TR - na wniosek Polski - znalazł się Protokół (nr 8) z następującym tekstem: W odniesieniu do artykułu 2 ustęp 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego kompetencji dzielonej, w sytuacji gdy Unia podjęła działania w pewnej dziedzinie, zakres tego wykonywania kompetencji obejmuje wyłącznie elementy regulowane przedmiotowym aktem Unii, w związku z czym nie obejmuje całej dziedziny. Ponadto Polska poparła propozycje Czech w zakresie podziału kompetencji, skutkiem czego jest przyjęcie modyfikacji tekstu deklaracji nr 28, której główna myśl zawarta jest w stwierdzeniu: Konferencja podkreśla, że zgodnie z systemem podziału kompetencji pomiędzy Unię a Państwa Członkowskie w myśl postanowień Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, kompetencje nieprzyznane Unii w Traktatach należą do Państw Członkowskich.

5. Większe znaczenie Parlamentu Europejskiego i parlamentów krajowych
Parlament Europejski, wybierany w wyborach bezpośrednich przez obywateli wspólnoty, zostanie wyposażony w nowe kompetencje w prawodawstwie unijnym, budżecie i umowach międzynarodowych. Rozszerzenie zakresu stosowania procedury współdecyzji zapewni Parlamentowi Europejskiemu pozycję równorzędną z Radą Europejską (reprezentującą państwa członkowskie) przy przyjmowaniu zdecydowanej większości unijnych aktów prawnych. Większe możliwości udziału w pracach UE zyskają parlamenty krajowe, przede wszystkim dzięki nowemu mechanizmowi gwarantującemu, że wspólnota będzie podejmować działania jedynie wówczas, gdy na szczeblu unijnym można osiągnąć lepsze wyniki (zasada pomocniczości). Większa rola parlamentów narodowych i Parlamentu Europejskiego wpłynie na wzmocnienie demokracji i legitymacji władzy w Unii Europejskiej.

6. Karta Praw Podstawowych
Polska akceptuje treść Karty Praw Podstawowych (KPP) oraz nadanie jej mocy równej traktatom. Uczyniła to już w czerwcu akceptując mandat dla Konferencji Międzyrządowej. KPP nie jest częścią nowego TR, ale na podstawie art. 6 TFUE uzyska moc prawną równą traktatom. Taka formuła zakłada, że KPP będzie miała moc obowiązującą od chwili wejścia w życie TR, czyli po zakończeniu procesu ratyfikacji we wszystkich państwach członkowskich. Karta - ze swojego założenia - wiąże organy UE, a także państwa członkowskie w zakresie, w jakim stosują one prawo Unii Europejskiej. Polska wzięła pod uwagę wszystkie okoliczności, w tym fakt, że wprawdzie sama KPP zawiera w większości prawa i wolności ujęte w Konstytucji RP lub wiążących Polskę umowach międzynarodowych, ale też możliwa jest w przyszłości interpretowanie jej w sposób rozszerzający.
   Mając to na uwadze, i w zgodzie mandatem, Polska przyłączyła się do Protokołu nr 7 w sprawie stosowania KPP do Polski i Zjednoczonego Królestwa (tzw. protokołu brytyjskiego), który nie zawiera żadnych stwierdzeń dotyczących nieważności KPP. Potwierdza on natomiast że nie może ona tworzyć nowych praw lub wolności, ponad te, które są w niej zapisane. Istotę sprawy oddaje treść art. 1 tego protokołu: Karta nie rozszerza możliwości Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ani żadnego sądu lub trybunału Polski i Zjednoczonego Królestwa do uznania, że przepisy ustawowe, wykonawcze lub administracyjne, praktyki lub działania administracyjne Polski lub Zjednoczonego Królestwa są niezgodne z podstawowymi prawami, wolnościami i zasadami, które są w niej potwierdzone. W szczególności i w celu uniknięcia wątpliwości nic, co zawarte jest w tytule IV Karty nie stwarza praw, które mogą być dochodzone na drodze sądowej, mających zastosowanie do Polski lub Zjednoczonego Królestwa, z wyjątkiem przypadków gdy Polska lub Zjednoczone Królestwo przewidziały takie prawa w prawie krajowym.

7. Osobowość prawna UE
Unia zyskała jednolitą osobowość prawną. Polska zaproponowała umieszczenie w mandacie klauzuli, że Unia ma osobowość prawną w granicach przyznanych jej przez państwa członkowskie w Traktatach. Istota polskiej propozycji została uwzględniona w deklaracji nr 32: Konferencja potwierdza, że fakt, iż Unia Europejska posiada osobowość prawną w żaden sposób nie upoważnia Unii do stanowienia lub działania wykraczającego poza kompetencje powierzone jej przez państwa członkowskie w Traktatach.

8. Solidarność energetyczna
Postulowana przez Polskę - w porozumieniu z Litwą - zasada solidarności energetycznej została włączona do art. 100 TWE, który w zmienionej formie (art. 100 TFUE) przewiduje, iż (...) Rada, na wniosek Komisji, może podjąć decyzję, w duchu solidarności między Państwami Członkowskimi, co do środków właściwych ze względu na sytuację ekonomiczną, w szczególności, gdy wystąpią poważne trudności w dostawie pewnych produktów, głównie w obszarze energii.

9. Jurysdykcja Trybunału Sprawiedliwości UE w odniesieniu do aktów III filaru przyjętych przed wejściem w życie TR
Polska poparła wypracowaną w trakcie prac grupy ekspertów prawnych koncepcje ujednolicenia w TR statusu aktów prawnych (decyzji i decyzji ramowych) III filaru, które w związku z wejściem w życie TR, zgodnie z mandatem, staną się od 2009 r. rozporządzeniami i dyrektywami. Zmiana charakteru prawnego tych aktów oznaczać będzie, że m.in. zostaną one objęte kontrolą Trybunału Sprawiedliwości UE, przy czym ustalono okres przejściowy, w czasie którego byłyby wyłączone uprawnienia instytucji UE (w tym jurysdykcja ETS) wobec aktów prawnych III filaru. Okres ten wynosił będzie 5 lat od chwili wejścia w życie TR.

10. Kwestia bezpieczeństwa narodowego
Postulat Polski dotyczący zagwarantowania państwom członkowskim swobody działania, gdy wymaga tego bezpieczeństwo narodowe, znalazł odzwierciedlenie w projekcie art. 66a TFUE. Przewiduje on, iż państwa członkowskie mogą samodzielnie określać formę współpracy lub koordynować swoje działania, które wydają im się właściwe, między właściwymi departamentami stosownych władz odpowiedzialnych za kwestie zagwarantowania bezpieczeństwa narodowego.

11. Rzecznicy Generalni
W trakcie nieformalnego posiedzenia ministrów spraw zagranicznych (Gymnich) oraz w trakcie prac grupy ekspertów prawnych Polska zgłosiła postulat odpowiedniego dostosowania liczby rzeczników generalnych do sytuacji zaistniałej po rozszerzeniu UE. Zwiększenie ich liczby powinno odpowiednio uwzględniać liczbę nowych krajów członkowskich. Właściwym trybem przewidzianym w art. 222 TWE byłoby wystąpienie Trybunału Sprawiedliwości o zwiększenie liczby rzeczników generalnych do Rady Europejskiej, która podjęłaby decyzję o odpowiednim zwiększeniu liczby rzeczników. Każde rozszerzenie (do 1994 r.) powodowało zwiększenie liczby rzeczników. Od 1994 r. nic się w tej sprawie nie działo. Obecnie 5 dużych państw członkowskich ma stałych rzeczników, a pozostałe 22 państwa dzielą między sobą trzech rzeczników na zasadzie rotacji. Brak równowagi między starymi a nowymi państwami członkowskimi jest tym bardziej widoczny, że żadne z 12 nowych państw członkowskich nie otrzymało stałego rzecznika.
   W sprawie rzeczników generalnych w Trybunale Sprawiedliwości przyjęto następująca deklarację: Konferencja oświadcza, że jeżeli, zgodnie z artykułem 222 akapit pierwszy Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Trybunał Sprawiedliwości wystąpi o zwiększenie liczby rzeczników generalnych o trzy osoby (jedenastu rzeczników zamiast ośmiu), Rada, stanowiąc jednomyślnie, wyrazi na to zgodę. W takim przypadku konferencja uzgadnia, że Polska, podobnie jak ma to obecnie miejsce w przypadku Niemiec, Francji, Włoch, Hiszpanii i Zjednoczonego Królestwa, będzie miała stałego rzecznika generalnego i nie będzie już uczestniczyć w systemie rotacji, natomiast istniejący system rotacji będzie obejmował rotację pięciu rzeczników generalnych zamiast trzech.

12. Wystąpienie z Unii Europejskiej
W TFUE w postanowieniach końcowych znalazł się art. 49 a, w którym zapisano po raz pierwszy możliwość wystąpienia państwa członkowskiego z Unii: Każde Państwo Członkowskie może, zgodnie ze swoimi wymogami konstytucyjnymi, podjąć decyzję o wystąpieniu z Unii. Państwo Członkowskie, które podjęło decyzję o wystąpieniu notyfikuje swój zamiar Radzie Europejskiej. W świetle wytycznych Rady Europejskiej Unia prowadzi negocjacje i zawiera z tym Państwem umowę określająca warunki jego wystąpienia.

(w materiale wykorzystano informacje z MSZ)

---

Oficjalny tekst Traktatu podpisanego w Lizbonie 13.12.2007 r.
(Dziennik Urzędowy UE z 17 grudnia 2007 r., C 306, wydanie polskie)

---

Wyraża się zgodę na dokonanie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Traktatu z Lizbony zmieniającego Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, sporządzonego w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.


Wyniki głosowania w Sejmie 1 kwietnia 2008 r.:
za uchwaleniem ustawy 384 posłów, przeciw 56, wstrzymało się od głosu 12; obecnych 452 posłów, wymagane do uchwalenia ustawy poparcie: 302 głosy ZA.
Wyniki głosowania w Senacie 2 kwietnia 2008 r.:
za uchwaleniem ustawy 74 senatorów, przeciw 17, wstrzymało się od głosu 6; obecnych 97 senatorów, wymagane do uchwalenia ustawy poparcie: 65 głosów ZA.

Prezydent RP Lech Kaczyński uzyskał na początku kwietnia 2008 r. zgodę na złożenie podpisu ratyfikującego Traktat Lizboński.


Sejm Rzeczypospolitej Polskiej stwierdza, że polska racja stanu wymaga umocnienia i usprawnienia Unii Europejskiej, gdyż tylko silna i sprawna Unia Europejska może skutecznie zapewnić realizację ambitnych celów wszystkich krajów członkowskich, w tym także Polski.

Wyrażając wolę dokonania przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Traktatu z Lizbony zmieniającego Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, podpisanego w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 roku, Sejm, kierując się dobrem Narodu Polskiego, dążąc do umocnienia niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz do zapewnienia jej należytego miejsca we wspólnocie wolnych, równoprawnych narodów połączonych wolą partnerskiej współpracy w ramach Unii Europejskiej, stwierdza, że:

- Rzeczpospolita Polska jest i pozostaje suwerennym państwem, którego decyzje mają źródło w woli Narodu, dotyczy to także decyzji o przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej i o kształcie jej członkostwa w tej organizacji międzynarodowej, a także o ewentualnym wystąpieniu z niej;

- przepisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, która jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej, z racji jej nadrzędnej mocy prawnej, mają pierwszeństwo obowiązywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i stosowania ich przez wszystkie jej władze publiczne przed postanowieniami umów międzynarodowych oraz aktów wydawanych na podstawie tych umów przez organizacje międzynarodowe, w tym przed Traktatem z Lizbony, Traktatem o Unii Europejskiej, Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i Traktatem ustanawiającym Europejską Wspólnotę Energii Atomowej oraz przed każdym aktem powstałym na podstawie tych traktatów lub obowiązującym na mocy tych traktatów;

- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej zawiera odwołania do chrześcijańskiego dziedzictwa Narodu, mające istotne znaczenie także w okresie członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej;

- podpisując Traktat z Lizbony, Państwa Członkowskie Unii Europejskiej odstąpiły od koncepcji „Konstytucji dla Europy";

- Traktat z Lizbony nie daje podstaw do wykładni, która dopuszczałaby, aby w ramach instytucji Unii Europejskiej były podejmowane jakiekolwiek działania uszczuplające suwerenność Państw Członkowskich, godzące w ich narodową tożsamość lub szkodzące ich słusznym interesom narodowym;

- władze publiczne są zobowiązane do pełnego respektowania roli Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawach dotyczących członkostwa Polski w Unii Europejskiej oraz przestrzegania zasady subsydiarności, tak aby jak najwięcej kompetencji znalazło się w gestii władz krajowych, Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz samorządu;

- Karta praw podstawowych Unii Europejskiej w żaden sposób nie narusza prawa Rzeczypospolitej Polskiej do stanowienia prawa w zakresie moralności publicznej, prawa rodzinnego, a także ochrony godności ludzkiej oraz poszanowania fizycznej i moralnej integralności człowieka, co zostało potwierdzone w Deklaracji Rzeczypospolitej Polskiej do Traktatu z Lizbony;

- istotne, wiążące ustalenia co do zakresu związania Rzeczypospolitej Polskiej Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej zawiera Protokół w sprawie stosowania Karty praw podstawowych w odniesieniu do Polski i Zjednoczonego Królestwa, dołączony do Traktatu z Lizbony, a poszerzenie owego zakresu bądź też odstąpienie od protokołu w przyszłości wymagałoby zachowania trybu, jakiego Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej wymaga w przypadku przekazania organizacji międzynarodowej kompetencji organów władzy państwowej w niektórych sprawach;

- Protokół w sprawie stosowania Karty praw podstawowych w odniesieniu do Polski i Zjednoczonego Królestwa, dołączony do Traktatu z Lizbony, uniemożliwia skuteczne pozywanie Rzeczypospolitej Polskiej, osób fizycznych oraz osób prawnych w oparciu o przepisy Karty praw podstawowych, w tym w sprawach majątkowych dotyczących nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

- w Deklaracji Rzeczypospolitej Polskiej dotyczącej Protokołu, o którym mowa wyżej, Rzeczpospolita Polska oświadczyła, że ze względu na tradycję ruchu społecznego „Solidarność" i jego znaczący wkład w walkę o prawa społeczne i pracownicze w pełni szanuje prawa społeczne i pracownicze ustanowione prawem Unii Europejskiej, w szczególności prawa potwierdzone w tytule IV Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

- wynegocjowane w Brukseli i zapisane w Traktacie z Lizbony rozwiązania dotyczące sposobu podejmowania decyzji w Radzie Unii Europejskiej, w tym mechanizm z Joaniny, służą polskim interesom. Odstąpienie od tych rozwiązań w przyszłości wymagałoby zachowania trybu, jakiego Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej wymaga w przypadku przekazania organizacji międzynarodowej kompetencji organów władzy państwowej w niektórych sprawach.


Wyniki głosowania w Sejmie 1 kwietnia 2008 r.:
za podjęciem uchwały 353 posłów, przeciw 54, wstrzymało się od głosu 44; obecnych 451 posłów, wymagane do podjęcia uchwały poparcie: 226 głosów ZA.

REGIOset, 2008.04.02