RODZAJE GMIN

Status prawny gminy określają przepisy ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. 2001.142.1591 ze zm.). Według nich (art. 1 ust. 2) pod pojęciem gminy należy rozumieć wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium. Nie dokonuje się tam podziału na gminy: miejskie, wiejskie oraz miejsko-wiejskie. W ustawie można jednak wyróżnić następujące terminy odnoszące się do jednostek samorządowych: gmina, gmina o statusie miasta, gmina, w której rada gminy znajduje się w mieście położonym na terenie tej gminy.

Rodzaje gmin w podziale terytorialnym. Status prawny gminy reguluje ustawa o samorządzie gminnym (Dz.U. 2001.142.1591 ze zm.). W przepisach tej ustawy występują m.in. terminy i określenia: gmina, gmina o statusie miasta, gmina, w której rada gminy znajduje się w mieście położonym na terenie tej gminy. Rozróżnienie gmin na wiejskie, miejskie i miejsko-wiejskie zostało wprowadzone na potrzeby krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju w rozporządzeniu Rady Ministrów z 15 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. 1998.157.1031 ze zm.). Zgodnie z treścią §2 pkt 6 do 8 tego rozporządzenia gmina miejska to gmina o statusie miasta, gmina wiejska to gmina na terenie której znajdują się wyłącznie wsie, a gmina miejsko-wiejska to gmina na terenie której jedna z miejscowości ma status miasta. Jak dotąd nie ma gminy miejsko-wiejskiej z więcej niż jednym miastem. Ustawa o samorządzie powiatowym (Dz.U. 2001.142.1592 ze zm.) w rozdz. 9 określa zasady przysługiwania gminom miejskim praw powiatów.

Wójt, burmistrz, prezydent. Ponadto zgodnie z art. 26 ustawy o samorządzie gminnym, organem wykonawczym gminy jest wójt, natomiast burmistrz jest organem wykonawczym w gminie, w której siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy. W 107 większych miastach organem wykonawczo-zarządzającym jest prezydent miasta. W 65 miastach na prawach powiatu - prezydent jest jednocześnie starostą.

REGIOset, 2002.01.15.